Alkoholizm powoduje uzależnienie fizyczne i psychiczne. Rujnuje życie rodzinne, zawodowe oraz relacje społeczne. Jak każde uzależnienie można go leczyć z pomocą odpowiednio dobranej terapii.
Objawy alkoholizmu
Uzależnienie od alkoholu postępuje bardzo wolno, więc pierwsze objawy są niezauważalne. W miarę postępu choroby, jej symptomy stają się coraz wyraźniejsze. Ich występowanie różni się w zależności od etapu rozwoju alkoholizmu.
Najwcześniej pojawia się zwiększona tolerancja na alkohol. Na początku osoba uzależniona pije dla przyjemności. Po alkoholu czuje się bardzo dobrze, nic jej nie stresuje, świetnie bawi się w towarzystwie. Dawki wypijanego alkoholu stopniowo zwiększa i mimo to, nie upija się do utraty pamięci. Po kilku latach picia, w ostatniej fazie choroby, tolerancja na alkohol znacznie się zmniejsza i wystarczy niewielka ilość, by osiągnąć efekt upojenia alkoholowego.
Charakterystycznym objawem alkoholizmu jest utrata kontroli nad piciem. Alkoholik nie potrafi przestać pić, choć wielokrotnie stawia sobie granice. Nie pomagają także obietnice składane rodzinie. Próby przerwania picia powodują nieprzyjemne objawy, jak bóle głowy, rozdrażnienie, drżenie rąk, niepokój. To typowe objawy zespołu abstynenckiego, by je wyeliminować, uzależniony sięga po alkohol i koło się zamyka. Życie alkoholika koncentruje się wokół picia. Najpierw szuka okazji, potem pije w samotności, by ukryć swój nałóg przed otoczeniem. W trzeciej i czwartej fazie nie kryje się już ze swoim problemem, ale koncentruje się na tym, jak zdobyć alkohol i fundusze na jego zakup.
Kiedy zgłosić się na terapię alkoholową?
Odpowiedź jest dość prosta, im wcześniej, tym lepiej. Kto ma wątpliwości, czy jest już uzależniony, może zrobić sobie prosty test baltimorski, składający się z 21 pytań. Wystarczą 3 pozytywne odpowiedzi, by stwierdzić u siebie uzależnienie od alkoholu i rozpocząć terapię. Problem polega na tym, że alkoholicy wypierają uzależnienie ze swojej świadomości. Cały czas próbują udowodnić sobie i osobom z najbliższego otoczenia, że panują nad sytuacją i ich picie jest pod kontrolą. Oczywiście jest to oszukiwanie samego siebie i najbliższych.
Czasami jednak przychodzi moment, że alkoholik uświadamia sobie problem i chce zerwać z nałogiem oraz podjąć leczenie. To najlepszy moment na zgłoszenie się do ośrodka i podjęcie terapii. Zdecydowanie lepsze warunki oferują ośrodki prywatne leczenia uzależnień, niż szpitale psychiatryczne. Czas oczekiwania na przyjęcie jest bardzo krótki (1-2 dni), grupy terapeutyczne są bardzo małe, co ma decydujący wpływ na efekty leczenia. Pacjenci mają zapewnioną całodobową opiekę lekarzy i terapeutów.
Terapie alkoholowe
Leczenie alkoholizmu jest trudne, ponieważ alkohol uzależnia fizycznie i psychicznie. Kiedyś stosowano leczenie farmakologiczne, zwłaszcza esperalem, który miał zniechęcać do picia. Metoda ta okazała się nieskuteczna, alkoholik po kilku miesiącach abstynencji wracał do alkoholu. Obecnie za najskuteczniejszą uważana jest terapia behawioralno-poznawcza. Jej celem jest całkowita abstynencja. Nie jest to łatwe, ponieważ alkoholik ciągle narażony jest na pokusę sięgnięcia po alkohol, wypicie nawet jednego kieliszka oznacza powrót do nałogu.
Uzależnienie od alkoholu rozwija się etapami, podobnie jest z leczeniem. Na poszczególnych etapach w drodze do trzeźwości alkoholik musi pokonywać różne trudności związane głównie z uzależnieniem psychicznym. Początkowo odczuwa niepokój, obawy czy sobie poradzi. Czasami towarzyszy temu agresja, rozdrażnienie. Kiedy wytrzyma kilkanaście dni bez alkoholu, następuje okres euforii, wiary w pokonanie uzależnienia. Kolejnym etapem jest zwątpienie i apatia. Pojawiają się one kilka miesięcy po zaprzestaniu picia. To wtedy najczęściej dochodzi do nawrotu choroby alkoholowej. Jednak po przezwyciężeniu tej pokusy, wreszcie przychodzi czas zwycięstwa, czyli rozwiązywanie problemów bez pomocy alkoholu.
Od początku leczenia alkoholikowi potrzebna jest pomoc psychologów i terapeutów oraz wsparcie najbliższych osób. W leczeniu stosuje się dwie terapie alkoholowe: indywidualną i grupową, powinny być stosowane równolegle.
Terapia indywidualna ma na celu uświadomienie sobie przez alkoholika problemów, z którymi nie umiał sobie poradzić. W trakcie spotkań z psychologiem chory buduje własną hierarchię wartości, w której nie ma miejsca na alkohol. Uczy się także, jak rozwiązywać trudności i pokonywać przeszkody. Terapia grupowa odgrywa najważniejszą rolę w leczeniu. Alkoholik poznaje inne osoby z podobnym problemem, nie musi się wstydzić, oszukiwać. Poznaje trudności, z którymi zmagają się uczestnicy grupy. Terapię grupową prowadzą terapeuci z uprawnieniami, którzy najczęściej pokonali problem alkoholizmu. Dzięki ich doświadczeniom, alkoholicy uczą się jak radzić sobie w różnych sytuacjach oraz wzmacnia się ich motywacja do pokonania choroby.
