Lakowanie jest jednym z najskuteczniejszych zabiegów w profilaktyce próchnicy zębów. Lakiem można pokryć już pierwsze zęby mleczne u dzieci w wieku 2-3 lat. Najlepsze efekty przynosi lakowanie zębów stałych u pacjentów pomiędzy 7 a 9 rokiem życia. Dowiedz się, kiedy i w jakich sytuacjach należy pokryć szkliwo lakiem, aby jak najlepiej chronić zęby dziecka przed próchnicą.
Lakowanie zębów to jeden z najprzyjemniejszych zabiegów stomatologicznych – szybki i całkowicie bezbolesny. Aplikacja laków szczelinowych jest w pełni komfortowa dla pacjenta. Zaleca się, aby wykonywać lakowanie u dzieci, które po raz pierwszy spotykają się ze stomatologiem: łagodny przebieg zabiegu może wytworzyć pozytywne skojarzenia z gabinetem i zachęcić małego pacjenta do następnych wizyt.
Kiedy konieczne jest lakowanie zębów?
Pokrywanie szkliwa światłoutwardzalnym lakiem jest, a przynajmniej powinno być, rutynowym zabiegiem, który towarzyszy wyrzynaniu się zębów u dziecka. Lakowanie należy wykonać niezwłocznie po pojawieniu się każdego nowego zęba. Optymalne jest przeprowadzenie zabiegu, zanim wystąpią jakiekolwiek zmiany na powierzchni szkliwa i w głębszych tkankach zęba. Jest to szczególnie zalecane w następujących przypadkach:
- próchnica zębów mlecznych – jeżeli u dziecka rozwinęła się próchnica zębów mlecznych, należy szczególnie chronić stałe zęby trzonowe: lakowanie pozwala uniknąć przeniesienia próchnicy z mleczaków na stałe uzębienie,
- powierzchowna próchnica i nadżerki – lak jest przydatny w pokrywaniu punktowych, powierzchownych ognisk próchnicy oraz drobnych nadżerek szkliwa na zębach mlecznych i stałych – kompozytowa ochrona powstrzymuje dalszą destrukcję naturalnej tkanki zębów,
- głębokie bruzdy na powierzchni zębów – jeżeli świeżo wyrżnięte zęby mają szczególnie głębokie i wąskie bruzdy, zagłębienia czy otwory anatomiczne, to należy je zabezpieczyć lakiem,
- dzieci o specjalnych potrzebach – lakowanie jest konieczną profilaktyką próchnicy u dzieci ze specjalnymi potrzebami, np. tych, które mają ograniczoną mobilność, niedostatecznie rozwinięte zdolności manualne lub z innych powodów nie są w stanie dokładnie i regularnie wykonywać zabiegów higienicznych w jamie ustnej.
Przebieg lakowania zębów krok po kroku
Celem lakowania jest wypełnienie bruzd i zagłębień w zębach. Lak tworzy barierę ochronną, a ponadto wygładza powierzchnię szkliwa. Dzięki temu bakterie powodujące próchnicę tracą dogodne miejsca do gromadzenia się i namnażania. Łatwiejsze staje się też utrzymanie zębów w czystości.
Zabieg przebiega w trzech etapach:
- oczyszczenie powierzchni szkliwa – można to zrobić szczoteczką lub zastosować opracowanie (poszerzenie i wyrównanie) bruzd wiertłem,
- wytrawianie szkliwa – po opracowaniu powierzchni zęba należy ją wytrawić (zmatowić, utworzyć mikropory) kwasem ortofosforowym, aby zapewnić lepszą przyczepność laku,
- lakowanie i utwardzanie – po pokryciu powierzchni zęba lakiem wystarczy utwardzić kompozyt przy użyciu lampy polimeryzacyjnej.
Lakowanie jednego zęba trwa kilka minut i nie wymaga okresu karencji: pacjent może spożywać posiłki bezpośrednio po lakowaniu. Jeżeli zabieg został przeprowadzony poprawnie, jego skuteczność jest bardzo duża. Lak wykazuje dużą odporność na ścieranie i kruszenie, co pozwala zachować ochronę przed próchnicą przez wiele lat.
Czy lakowanie i lakierowanie zębów to ten sam zabieg?
Podobieństwo nazw jest pozorne: jedynym, co łączy lakowanie i lakierowanie, jest troska o zdrowie zębów. O istotnych różnicach mówi ekspert z hurtowni stomatologicznej Limedic: – W przypadku lakierowania i lakowania ma miejsce pokrywanie powierzchni zębów preparatami leczniczymi o zgoła odmiennym działaniu. W przypadku lakowania celem jest stworzenie zewnętrznej powłoki ochronnej. Tymczasem przy lakierowaniu chodzi o dostarczenie dużej ilości jonów fluoru, które wnikają w szkliwo. Lakier pozostaje na zębach przez kilka godzin, a następnie zostaje naturalnie usunięty w trakcie szczotkowania i żucia pokarmów. Wzmocnione szkliwo (pod wpływem fluoru nasila się remineralizacja) staje się odporniejsze na uszkodzenia mechaniczne i lepiej chroni zęby przed wnikaniem bakterii powodujących próchnicę.
Różnica pomiędzy stosowaniem lakierów i laków polega też na częstotliwości zabiegów i wieku pacjentów. Trwałość lakowania liczona jest w latach, natomiast lakierowanie można wykonywać nawet co trzy miesiące, a standardowo zaleca się powtarzać zabieg raz na pół roku. Fluoryzacja zębów przy użyciu lakieru dotyczy pacjentów w każdym wieku, tymczasem lakowanie ma sens niemal wyłącznie u dzieci.
