Spedycja morska – najważniejsze rzeczy, które warto o niej wiedzieć
Nie każdy zdaje sobie sprawę z tego, że spedycja morska stanowi obecnie 70% międzynarodowego transportu wszystkich typów ładunków. Drogą morską docierają do nas towary o bardzo różnorodnej kubaturze – niemal nieograniczonej. Warto jednak zaznaczyć, że spedycja morska to nie to samo co transport morski, chociaż pojęcia te często stosowane są zamiennie. Jest to błąd.
Transport morski jest pojęciem węższym, znajdującym się w zakresie spedycji morskiej. Ta druga obejmuje jednak wiele innych procesów. Są to m.in.: doradztwo w przyjmowanych zleceniach, fachowe wsparcie w wyborze i organizacji środka transportu, pomoc w nadawaniu, odbieraniu, przeładowywaniu i przekazywaniu ładunków, tworzenie niezbędnej dokumentacji – np. listów przewozowych czy umów spedycyjnych, ubezpieczanie przesyłek czy przeprowadzanie odprawy celnej.
Firmy spedycyjne zajmują się także magazynowaniem towarów, ich awizowaniem, współpracą z przewoźnikami. Zakres ich działań obejmuje również agencje ubezpieczeniowe, terminale, porty czy agencje celne.
Te ostatnie odpowiedzialne są za formalne przygotowanie odpraw celnych, ale zakres ich zadań wciąż się poszerza. Obecnie agencje celne świadczą usługi kompleksowo, wspierając spedytorów w całym procesie – np. magazynowaniu, przeładunku, logistyce. Ich zadania to również obliczanie kwot należności przywozowych i wywozowych, przygotowywanie deklaracji podatków akcyzowych i najważniejsza rzecz – dokonywanie zgłoszeń celnych.
Transport to jedynie przemieszczanie konkretnej przesyłki z jednego miejsca do drugiego.
W spedycji morskiej bardzo ważnym pojęciem jest fracht morski. Daje on możliwość transportu różnych typów ładunków – od bardzo małych po wielkogabarytowe.
Wyróżnić można następujące typy frachtów morskich:
- Fracht morski FCL (Full Container Load) – transport pełnokontenerowy,
- Fracht morski LCL ( Less then Container Load) – transport drobnicowy,
- Fracht morski ładunków ciężkich i ponadnormatywnych,
- Fracht morski RO-RO (Roll On/Roll Off) – transport pojazdów.
Spedycję morską można podzielić na konkretne etapy dotyczące zarówno formalności jak i „pracy fizycznej”.
Pierwszy krok to przyjęcie zlecenia oraz profesjonalne doradztwo.
Następnie przygotowywane są dokumenty oraz ustala się wszystkie warunki – m.in. opis ilościowy i jakościowy towarów, terminy załadunku, warunki dostawy czy formę płatności.
W dalszej kolejności rezerwowane jest miejsce na statku – powstaje umowa czarterowa lub nota bukingowa. Bardzo ważne jest dobranie właściwego kontenera do rodzaju ładunku.
Aby towar dotarł na statek, spedytor musi zorganizować dowóz, czyli tzw. transport kombinowany. Zwykle ładunek dociera frachtem drogowym lub kolejowym.
Kolejne zadanie firmy spedycyjnej to dopełnienie formalności celnych – potrzebna jest dokumentacja handlowa, różnego rodzaju licencje i instrukcje. Odprawa celna eksportowa musi być przeprowadzona zanim ładunek opuści kraj nadania.
Następnie odbywa się załadunek towaru na statek. Wcześniej zostaje on umieszczony w dedykowanym kontenerze gdzie jest odpowiednio zabezpieczony. Następnie dźwigiem przenoszony jest na pokład.
Decyzją spedytora jest również wybór linii żeglugi. Chodzi o zapewnienie bezpieczeństwa i terminowości.
Kiedy przyjęcie ładunku na statek zostaje potwierdzone, sprawdzane są formalności i umowy. Odprawa celna importowa przeważnie ma miejsce przed dotarciem kontenerowca do kraju docelowego.
Kiedy ładunek dotrze do wskazanego portu, jest rozładowywany, wystawiane jest awizo potwierdzające dotarcie i przygotowywany jest transport drogowy bądź kolejowy, aby dotarł on do miejsca docelowego.
Etap końcowy to rozliczenie i wstawienie odpowiedniej dokumentacji.
Zaletą spedycji morskiej jest możliwość transportu różnorodnych towarów – zarówno pod względem ilości jak i wielkości. Jest to również bardzo bezpieczny rodzaj transportu. Atutem jest też ekonomiczność rozwiązania i czas realizacji usługi.
