Czas pracy kierowcy zawodowego to nie tylko regulacje rangi ustawowej czy rozporządzenie obowiązujące na terenie całej Unii Europejskiej, ale przede wszystkim dbałość o bezpieczeństwo ruchu drogowego. Dzienny czas pracy kierowcy obejmuje maksymalną liczbę godzin, jaką konkretny pracownik może spędzić za kierownicą, a także obowiązkowe przerwy oraz inne ściśle określone czynności związane ze świadczeniem pracy. Podstawowym obowiązkiem pracodawcy jest natomiast właściwe ewidencjonowanie czasu pracy kierowcy, czego dokonuje się między innymi za pośrednictwem cyfrowych tachografów montowanych w pojeździe.
Podstawowe kwestie
Należy zacząć od wskazania, co wchodzi w czas pracy kierowcy i jakie organy mają prawo kontroli? Jak wspomnieliśmy, przepisy precyzują, że pracodawca, zobowiązany do prowadzenia ewidencji czasu pracy kierowcy, musi posiadać dokumentację określoną przez prawo. Kierowca natomiast podlega weryfikacji na podstawie zapisów tachografu cyfrowego zainstalowanego w samochodzie. Do czasu pracy kierowcy zalicza się cały czas, jaki spędza za kierownicą, a także obowiązkowe przerwy oraz inne zadania np. załadunek.
Kontrole ewidencji czasu pracy kierowców prowadzą uprawnione do tego organy. Jednym z nich jest Inspekcja Transportu Drogowego, która może zweryfikować zapisy tachografów podczas rutynowej kontroli pojazdu, a także przeprowadzić czynności sprawdzające w siedzibie przedsiębiorcy. Jakiekolwiek uchybienia w zakresie ewidencji czasu pracy penalizowane są bardzo wysokimi karami, które mogą wynieść nawet 40 000 zł.
Dzienny czas pracy kierowcy
Dzienny czas pracy kierowcy również uregulowany jest w przepisach i nie ma tu żadnych dowolności ze strony pracodawcy. Obowiązujące prawo określa, że można prowadzić pojazd maksymalnie przez 9 godzin w ciągu doby. Możliwe jest jednak wydłużenie tego czasu do 10 godzin, ale tylko 2 razy w tygodniu. Limitowany jest także czas pracy w ujęciu tygodniowym, który może wynosić maksymalnie 56 godzin, a jeżeli mamy do czynienia z dwoma następującymi po sobie tygodniami, kierowca nie może pracować więcej niż 90 godzin.
Do weryfikacji maksymalnego dobowego, a także tygodniowego czasu pracy służą wspomniane wcześniej urządzenia, czyli tachografy oraz dokumentacja ewidencyjna prowadzona przez przedsiębiorcę. Musi być ona przechowywana w zakładzie pracy przez 3 lata w przypadku osób zatrudnionych na umowę o pracę oraz 2 lata w przypadku kierowców świadczących pracę na podstawie umowy cywilnoprawnej lub samozatrudnionych.
Co wliczamy w dzienny czas pracy kierowcy?
Do dziennego czasu pracy kierowcy, oprócz pracy za kierownicą, wlicza się także przerwy, o których wcześniej wspomnieliśmy. Na 9 lub 10-godzinny dzień kierowca musi mieć zapewnione co najmniej 45 minut przerwy. Czas ten można rozbić na dwie części, wówczas pierwsza z nich trwa 15, a druga 30 minut. Do czasu pracy wliczamy również wszystkie czynności, jakie związane są z dbaniem o samochód, załadunek i rozładunek, a także dyżur, czyli okres, w którym kierowca oczekuje na rozpoczęcie pracy, ale nie ma dokładnej informacji, o której godzinie wyruszy w zaplanowaną trasę.