Polska branża opakowań będzie w przyszłości musiała zmierzyć się z wieloma przeszkodami. Ceny energii i surowców ciągle rosną. Ponadto inwazja Rosji na Ukrainę spowodowała zmniejszenie ich dostępności, co wpływa cały czas na wzrost ich ceny. Prawdopodobnie polski sektor opakowań będzie wart w tym roku około 60 miliardów złotych. Mimo wzrostu wartości prognozuje się spowolnienie dynamiki rozwoju.
Jakie czynniki w 2023 roku wpływają na kondycję branży opakowań?
Polska jest jednym z najpotężniejszych graczy na rynku europejskim pod względem branży opakowań. W kraju aktualnie prosperuje około 20% wszystkich firm opakowaniowych z Unii Europejskiej. Ponadto w ich siedzibach zatrudnienie znajduje około 14% pracowników w UE. Jeżeli mowa o wartości produkcji sektora opakowań to można go postawić na równi z przemysłem meblowym i maszynowym. Wśród różnych sektorów gospodarki, to właśnie przemysł opakowaniowy dominuje pod względem równomiernie rozłożonego pomiędzy segmentami tempem rozwijania się.
Podczas pandemii korona wirusa sektor trzymał się twardo i nie zanotowano w nim znaczących zmian. Kluczowym okresem załamania stał się rok 2022. Dnia 24 lutego 2022 roku wojska Federacji Rosyjskiej najechały Ukrainę, co spowodowało wzrost cen surowców i utrudniło ich dostępność. Dodatkowo inflacja, która spowodowała wzrost cen energii i paliwa. Te dwa czynniki przełożyły się na wzrost kosztów produkcji i zahamowanie rozwoju gospodarki, co spowodowało obniżenie się popytu.
Branżę opakowań męczy również nieład legislacyjny, który związany jest z ciągle zmieniającymi się przepisami. Warto zaznaczyć, że sektor opakowaniowy jest bardzo podatny na wszelkie podwyżki cen surowców i paliwa. Sfera opakowań wykonywanych z papieru i tektury jest najbardziej wrażliwa, ze względu na gwałtowny wzrost ceny kartonu o ponad połowę. Ceny niektórych rodzajów surowca wzrosły nawet dwukrotnie. Po kościach dostają nawet producenci opakowań wykonanych ze szkła, z powodu wysokich podwyżek ceny gazu. Dodatkowo producenci opakowań kartonowych są straszeni doniesieniami o wstrzymaniach dostaw energii elektrycznej i gazu dla firm, które produkują surowiec niezbędny dla tego rodzaju branży. Na wypadek takiego zdarzenia papiernie europejskie wprowadzają tak zwany dodatek energetyczny, którego wysokość wynosi od 170 do 500 Euro za tonę surowca, który jest niezbędny do produkowania opakowań. Dodatkowo po inwazji Federacji Rosyjskiej na Ukrainę w polskiej branży produkcyjnej opakowań zapanowała niepewność i niepokój. Związane to jest z uwzględnieniem amortyzacji majątku przedsiębiorstw, które od ośmiu lat inwestują coraz mniej. Ta sytuacja dotyczy głównie firm zajmujących się produkcją opakowań z tworzyw sztucznych. Kluczowe w tym wypadku jest również wstrzymanie importu celulozy i polipropylenu z Rosji.
Czy dofinansowanie ze środków Unii Europejskiej wzmocni polską branżę opakowaniową?
Firmy, które zajmują się produkcją opakowań, zaproponowały rozwiązanie, którym jest skorzystanie z programów, które finansowane są ze środków Unii Europejskiej. Wartość programów, które zostały zawarte w nowej perspektywie finansowej dotyczącej efektywności energetyczne OZE i GOZ wynoszą ponad dwadzieścia miliardów Euro. Około piętnastu do dwudziestu procent stanowią środki, które bezpośrednio wpisują się w potrzeby branży zajmującej się produkcją opakowań. Ponadto przedsiębiorstwa mogą skorzystać z funduszy z poprzedniej perspektywy finansowej Unii Europejskiej. Mowa o kredycie Biznesmax, w którym zawiera się gwarancja BGK wraz z dopłatą do odsetek.
Prognozy na 2023 rok dla branży opakowań
Dla polskich producentów opakowań kartonowych w Bielsku 2023 rok będzie pełen wyzwań, ponieważ w bieżącym roku planowane jest wprowadzanie nowych regulacji prawnych. Związane one będą głównie z modyfikacją wymogów recyklingu, a także zmianami dotyczącymi finansowania systemu gospodarowania odpadami. Ponadto zmiany będą dotyczyć również promowania ekoprojektowania, co wpłynie znacząco na ceny opakowania Tychy. Gdyby w Polsce wprowadzono nowelizację wysokości opłaty związanej z rozszerzoną odpowiedzialnością producentów dla opakowań z tworzyw sztucznych to przy wysokich cenach surowców i energii przewiduje się wzrost opakowań o nawet 5,5%. Nie dotyczy to branży związanej z opakowaniami papierowymi i tekturowymi, które według przepisów są korzystne dla środowiska. Największa niepewność regulacyjna panuje wśród producentów opakowań z tworzyw sztucznych. Opóźnienia związane z przenoszeniem unijnych regulacji na rynek polski znacznie wpływają na brak pewności w tej branży.