Drewno jest materiałem coraz częściej wykorzystywanym w budownictwie. Zastosowane na zewnątrz budynku czy w jego wnętrzu nadaje szlachetności i pięknego wyglądu. Od kilku lat panuje moda na deski opalane ogniem. W jaki sposób powstają i jaka jest ich trwałość?
Starożytna technika z Japonii
Nie wiadomo dokładnie kiedy Japończycy opracowali technikę Shou Sugi Ban. Mówi się, że deska opalana ogniem była wykorzystywana w budownictwie już tysiące lat temu. Źródła podają, że technika rozpowszechniła się na początku XVIII wieku. Materiałem, na którym pracowali Japończycy, był cedr, co wyjaśnia pochodzenie nazwy. Shou Sugi Ban to nic innego jak zwęglona deska cedru.
Początkowo celem było postarzenie drewna, by dodać mu walorów wizualnych. Z czasem odkryto, że opalanie drewna ogniem nie tylko wpływa na jego estetykę, ale i przedłuża trwałość, chroniąc przed zniszczeniem. Dopracowanie metody nie zajęło wiele czasu. Dziś taki materiał stosowany jest coraz częściej na całym świecie, również w Polsce.
Kontrolowane zwęglenie drewna
Shou Sugi Ban to metoda konserwacji drewna, która jest przyjazna środowisku. Nie stosuje się tutaj farb czy środków konserwujących – wszystko odbywa się naturalnie i bez szkody dla otoczenia. Każda deska opalana ogniem jeszcze jakiś czas temu wykonywana była ręcznie, stąd był to proces długotrwały, a za efekty trzeba było niemało zapłacić. Dziś jest to w większości proces zmechanizowany, co pozwala na jednolite rozprowadzenie płomieni.
Proces rozpoczyna się płukaniem desek w wodzie, a po wysuszeniu opala się je ogniem w kontrolowany sposób. W tym celu stosuje się lampy lutownicze – od czasu ich działania zależy efekt zwęglenia. Powstały osad usuwa się z powierzchni za pomocą sztywnej szczotki (może być druciana lub gęsta nylonowa). Po uzyskaniu gładkiego materiału pokrywa się go olejem lub lakierem do drewna, by podkreślić efekt.
W niektórych przypadkach proces szlifowania może zostać pominięty. Wszystko zależy od tego, czy deska opalana ogniem ma wyglądać jak spękane drewno, czy przypominać materiał wyjęty z lawy.
Trwały materiał ozdobny
Dziś deski wykonane techniką Shou Sugi Ban wykorzystuje się przy tworzeniu mebli lub jako elementy ozdobne na ścianach lub elewacjach. Poddanie materiału działaniu ognia przedłuża jego trwałość i uodparnia na podpalenie. Szacuje się, że deska opalana ogniem może przetrwać w pierwotnym stanie nawet do 60 lat. Jeśli zastosowano ją na zewnątrz, należy co 5 lat zaimpregnować ją olejem w celach ochronnych.
Opalanie desek uodparnia je na działanie czynników zewnętrznych. Promienie UV, grad czy deszcze nie stanowią zagrożenia dla tego surowca. Technika Shou Sugi Ban sprawia, że wewnątrz desek zachowana zostaje wymiana gazowa – dzięki temu we wnętrzach, gdzie je zamontowano, panuje korzystny dla zdrowia mikroklimat.
Japończycy opracowali swoją technikę na cedrze, lecz nic nie stoi na przeszkodzie, by wykorzystywać do tego również inne gatunki drewna. Popularne są również modrzew, sosna czy dąb. W zależności od zastosowanego materiału można uzyskać ciekawy efekt kolorystyczny.
Partnerem materiału jest CustomZole.