Bezpieczeństwo dzieci to priorytet każdej szkoły, przedszkola, gminy czy dewelopera. Coraz częściej inwestorzy poszukują produktów i usług, które spełniają określone normy i standardy. W tym kontekście często pojawia się określenie plac zabaw z atestem. Co tak naprawdę oznacza atest? Czym różni się od certyfikatu? Kto powinien go posiadać i jakie obowiązki wiążą się z wyborem bezpiecznego placu zabaw? Odpowiadamy w poniższym poradniku.
Czym jest plac zabaw z atestem?
Plac zabaw z atestem to taki, którego urządzenia zostały ocenione pod kątem bezpieczeństwa i jakości przez uprawnioną jednostkę, np. sanepid, PZH lub jednostkę certyfikującą. Potocznie „atest” jest często mylony z certyfikatem – jednak w praktyce oznacza coś innego.
Atest najczęściej odnosi się do materiałów (np. atest drewna, lakierów, plastiku) i dotyczy zgodności z normami higienicznymi, sanitarnymi lub chemicznymi. Może go wydać m.in.:
- Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego – Państwowy Zakład Higieny (PZH),
- instytuty badawcze zajmujące się toksykologią, zdrowiem i środowiskiem,
- laboratoria akredytowane w zakresie badań materiałowych.
Przykładowo, farba użyta do malowania huśtawki może posiadać atest PZH, który potwierdza, że nie zawiera substancji szkodliwych dla zdrowia dzieci.
Czy atest jest obowiązkowy?
Atesty nie są obowiązkowe w każdym przypadku, ale ich posiadanie może być wymagane:
- przez sanepid podczas odbioru placu zabaw przy przedszkolu lub żłobku,
- w zamówieniach publicznych jako dodatkowe kryterium oceny ofert,
- w przypadku skarg rodziców lub interwencji instytucji kontrolnych,
- przy inwestycjach dofinansowanych ze środków publicznych lub UE.
W praktyce, plac zabaw z atestem to znak, że producent zadbał nie tylko o bezpieczeństwo konstrukcyjne, ale też o zdrowie dzieci – np. poprzez zastosowanie nietoksycznych lakierów, elementów wolnych od ftalanów czy certyfikowanego drewna.
Kto powinien mieć plac zabaw z atestem?
W zasadzie każdy inwestor odpowiedzialny za budowę lub użytkowanie placu zabaw powinien zadbać, by materiały i urządzenia posiadały odpowiednie atesty i certyfikaty. W szczególności dotyczy to:
Szkół i przedszkoli
- obowiązek zapewnienia bezpiecznych warunków do nauki i zabawy (Rozporządzenie MEN),
- kontrole sanepidu, BHP, kuratorium.
Zarządców osiedli
- plac zabaw to część wspólna – odpowiada za niego wspólnota lub spółdzielnia,
- dzieci użytkowników muszą mieć gwarancję bezpieczeństwa i higieny.
Gmin i miast
- inwestycje w przestrzeniach publicznych muszą być zgodne z normami,
- odpowiedzialność cywilna i karna za urazy lub zanieczyszczenia.
Deweloperów
- plac zabaw jest coraz częściej wymogiem klientów,
- brak atestów i certyfikatów może być podstawą do reklamacji inwestycji.
Obowiązki inwestora a odpowiedzialność prawna
Inwestor – czyli podmiot zlecający budowę placu zabaw – ponosi odpowiedzialność za zgodność urządzeń z przepisami. Jeśli dojdzie do wypadku, a okaże się, że zastosowano materiały bez atestów lub urządzenia bez certyfikatu, skutki mogą być poważne:
- roszczenia cywilne (zadośćuczynienia, odszkodowania),
- odpowiedzialność karna (narażenie na utratę zdrowia lub życia),
- cofnięcie zgody na użytkowanie placu,
- problemy przy kontrolach NIK, sanepidu, inspektoratu budowlanego.
Dlatego warto zadbać, aby każdy plac zabaw z atestem był także certyfikowany, dobrze udokumentowany i utrzymywany zgodnie z normą.
Jak sprawdzić, czy urządzenia mają atest?
Przy wyborze producenta lub dostawcy wyposażenia warto:
- poprosić o dokumenty atestacyjne materiałów (np. drewno, tworzywa, farby),
- zweryfikować, czy jednostka wydająca atest jest akredytowana,
- sprawdzić oznaczenia CE, deklaracje zgodności, numer serii,
- zapytać o pełną dokumentację techniczną i użytkową.
Profesjonalne firmy produkujące place zabaw chętnie udostępniają komplet dokumentów – warto unikać dostawców, którzy nie chcą tego zrobić lub zasłaniają się tajemnicą handlową.
Czy atestowany plac zabaw oznacza wyższe koszty?
Nie zawsze. Plac zabaw z atestem może być tylko nieznacznie droższy niż tańsze, niesprawdzone zamienniki, ale w dłuższej perspektywie inwestycja się zwraca:
- mniej reklamacji i napraw,
- mniejsze ryzyko kar i roszczeń,
- wyższy standard inwestycji,
- większe zaufanie rodziców i użytkowników.
Warto zapytać producenta, czy w standardzie oferuje materiały z atestem i czy można zamówić pełną dokumentację jeszcze przed podpisaniem umowy.
Plac zabaw z atestem – rozsądny i odpowiedzialny wybór
W dzisiejszych czasach plac zabaw to coś więcej niż tylko miejsce do zabawy. To przestrzeń odpowiedzialności – za zdrowie, bezpieczeństwo i jakość środowiska, w którym przebywają dzieci. Plac zabaw z atestem daje pewność, że zastosowane materiały są wolne od toksyn, a całość spełnia wymogi higieniczne i sanitarne.
Jednak samo posiadanie atestów to nie wszystko – równie ważne są certyfikaty zgodności z normami, odpowiedni montaż, konserwacja i nadzór. Wybierając odpowiedzialnego producenta, zyskujesz spokój i pewność, że dzieci korzystają z bezpiecznej przestrzeni.
