Zwolnienie z obowiązku zapłaty PCC przy zakupie pierwszego mieszkania

Od 31 sierpnia 2023 roku  nabywca mieszkania z rynku wtórnego nie zapłaci 2% podatku od czynności cywilnoprawnych (PCC) - tak wynika z nowelizacji ustawy o PCC. Warunek? Mieszkanie musi być pierwszą własnościową nieruchomością kupującego. Kto jeszcze nie traci prawa do zwolnienia z obowiązku zapłaty PCC?

Czy jest podatek od czynności cywilnoprawnych (PCC)?

Podatek od czynności cywilnoprawnych (PCC), to podatek nakładany na różne rodzaje umów, zwłaszcza te zawierane w formie aktów notarialnych. Dotyczy takich transakcji, jak m.in. sprzedaż nieruchomości albo umowa pożyczki lub umowa spadkowa. Co istotne, w przypadku zakupu nieruchomości (domu, mieszkania, działki) jego odprowadzenie jest konieczne, a obowiązek podatkowy spoczywa na kupującym tę nieruchomość. 

Ile wynosi stawka PCC? Standardowo 2% o wartości nieruchomości, jednakże za sprawą nowelizacji ustawy o PCC od 31 sierpnia 2023 roku część nabywców jest zwolniona z PCC pod warunkiem zakupu pierwszego mieszkania z rynku wtórnego. 

Nowelizacja ustawy o PCC - co się zmienia?

Część zmian wynikających z nowelizacji ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych weszła w życie 31 sierpnia 2023 roku i wprowadziła ulgę w PCC. Ma ona wspierać osoby kupujące pierwsze mieszkanie na rynku wtórnym. Czy tylko?  

Zgodnie z art. 9 pkt 17 ustawy o PCC z podatku jest zwolniona każda sprzedaż, której przedmiotem jest:

• lokal mieszkalny, który stanowi odrębną nieruchomość;
• budynek mieszkalny jednorodzinny;
• spółdzielcze własnościowe prawa do lokalu dotyczącego lokalu mieszkalnego albo domu.  

Dodatkowo zwolnienie z konieczności uiszczenia PCC przysługuje wówczas, jeżeli kupującym jest osoba fizyczna lub osoby fizyczne, którym w dniu sprzedaży i przed tym dniem nie przysługiwało żadne z tych praw ani udział w tych prawach. 

Czy tylko pierwsze mieszkanie z rynku wtórnego? Kiedy jeszcze można skorzystać ze zwolnienia z PCC?

O nowelizacji ustawy o PCC zrobiło się głośno w kontekście kupna pierwszego mieszkania z rynku wtórnego. Tymczasem według nowych zasad zwolnienie z PCC przysługuje również w przypadku mieszkań używanych, kupowanych bezpośrednio od poprzedniego właściciela; ze zwolnienia mogą skorzystać także osoby, które są już właścicielami nieruchomości. W tym przypadku ilość dotychczas posiadanych udziałów nie może być większa niż 50%, a sama nieruchomość może być nabyta wyłącznie w drodze spadku.

Co ważne, nie ma ograniczeń, co do statusu osoby starającej się o zwolnienie: z ulgi mogą skorzystać pary i single. 

Jak skorzystać ze zwolnienia z PCC?

Masz pewność, że spełniasz warunki uprawniające Cię do skorzystania z nowego zwolnienia z podatku PCC, przy zakupie mieszkania na rynku wtórnym? Aby skorzystać z ulgi, pamiętaj o: 

• akcie notarialnym, czyli głównym dokumencie potwierdzającym zakup nieruchomości. Bardzo ważne jest, żeby umowa sprzedaży została zawarta u notariusza, który jednocześnie pełni funkcję płatnika podatku PCC;
• oświadczeniu, że jest to pierwsza nieruchomość, którą nabywasz na własność. Oświadczenie musi być złożone do aktu notarialnego w obecności notariusza np. notariusz Wrocław i musi zawierać takie informacje, jak: potwierdzenie, że w dniu sprzedaży i przed tym dniem nie przysługiwało Ci żadne z praw tytułów ani udziałów w tych prawach (za wyjątkiem udziałów nieprzekraczających 50% i dotyczących nieruchomości nabytej w drodze dziedziczenia);
• deklaracji PCC. Złożenie deklaracji PCC jest konieczne po dopełnieniu pozostałych formalności, w tym zawarciu umowy sprzedaży w formie aktu notarialnego.  Deklarację należy złożyć we właściwym urzędzie skarbowym, ze wskazaniem, że chce się skorzystać ze zwolnienia z podatku PCC.