Inwestowanie na giełdzie papierów wartościowych otwiera inwestorom drogę do możliwości wypracowania ponadprzeciętnych zysków z tego tytułu. Inwestorzy indywidualni nie mogą jednak samodzielnie przekazywać zleceń na kupno lub sprzedaż wybranych papierów wartościowych notowanych na giełdzie. W tym celu trzeba posłużyć się usługami świadczonymi przez maklerów giełdowych. Sprawdźmy, kim jest makler i czym właściwie zajmuje się w swojej pracy?
Makler papierów wartościowych
Makler giełdowy, a właściwie makler lub broker papierów wartościowych, funkcjonuje w ramach giełdy. Uczestniczy w transakcjach kupna i sprzedaży wybranych walorów giełdowych na zlecenie swoich klientów, którymi mogą być inwestorzy prywatni lub instytucjonalni. Pośredniczy pomiędzy graczami a giełdą. Makler ma możliwość również w ramach posiadanych kompetencji wykonywać transakcje pieniężne na własny rachunek.
Czasami makler łączy w sobie także zadania dotyczące doradztwa inwestycyjnego, o ile ma do tego określone predyspozycje zawodowe. Musi więc dobrze znać sytuację na rynkach finansowych i utrzymywać ścisły kontakt z klienta. Do wykonywania zawodu maklera papierów wartościowych nie wystarczą zdolność do analitycznego myślenia, intuicja inwestycyjna i stoicki spokój, wobec tego, co może rozgrywać się na giełdzie. Trzeba przede wszystkim mieć odpowiednie pozwolenia na wykonywanie tego zawodu. Profesja maklera wiąże się bowiem z koniecznością uzyskania licencji maklerskiej, a do tego prowadzi egzamin państwowy, który organizowany jest raz do roku przez Komisję Nadzoru Finansowego. Jeśli ktoś chce zostać maklerem giełdowym powinien ponadto wiedzieć, że nie może być osobą karaną przeciwko obrotowi gospodarczemu, ani osobą wpisaną do rejestru karnego. Właściwie do egzaminu na maklera giełdowego przystąpić może każda osoba, ale nie może być karana. Musi jednak wiedzieć o tym, że poziom trudności pytań i zadań testowych, jakie znajdują się na arkuszach egzaminacyjnych tworzonych przez Komisję Nadzoru Finansowego jest bardzo wysoki. Dlatego średnio zgodnie ze statystykami prezentowanymi przez KNF, co 10. osoba przystępująca do egzaminu na maklera giełdowego może otrzymać pozytywny wynik. Łatwiej zdać egzamin, jeśli kandydat ma ukończone studia wyższe z zakresu nauk ekonomicznych.
Należy dokonać rozróżnienia pomiędzy maklerem zatrudnionym w domie czy biurze maklerskim czy w banku inwestycyjnym, a maklerem pracującym bezpośrednio na giełdzie. Makler kontrolujący, pracujący na giełdzie, zajmuje się kontrolowaniem pracy maklerów, którzy obsługują klientów indywidualnych i instytucjonalnych w biurach maklerskich. Ten ostatni przekazuje zlecenia do maklerów pracujących w obrębie giełdy.
Kompetencje maklera typu back office i front office
Makler back office kontroluje pracę maklerów zatrudnionych w biurach i domach maklerskich. Jego pracodawcą jest giełda jako taka. Przekazuje on na co dzień zlecenia nadchodzące z biura maklerskiego, banku lub domu inwestycyjnego, które następnie mają być zrealizowane na giełdzie. Wprowadza je do systemu giełdy, weryfikuje poprawność zleceń i przygotowuje analizy giełdowe oraz rekomendacje.
Natomiast makler typu front office, który na co dzień ma kontakt z klientami – indywidualnymi i instytucjonalnymi, zatrudniony jest w biurze członka giełdy. Przekazuje on zlecenia do maklerów pracujących na giełdzie i rozlicza transakcje. Informuje klientów o tym, jaka jest aktualna sytuacja rynkowa, a jeśli ma takie uprawnienia – wykonuje czynności z zakresu doradztwa inwestycyjnego. Obsługuje oferty publiczne debiutantów giełdowych. Sprawuje opiekę nad rachunkami inwestycyjnymi klientów, tj. otwiera i zamyka rachunki, przyjmuje dyspozycje i zlecenia. Makler zatrudniony w biurze członka giełdy kontroluje składane przez klientów zlecenia kupna i sprzedaży walorów giełdowych pod względem formalnym i ilościowym oraz merytorycznym.