Skip to main content

© BizNews. Wszelkie prawa zastrzeżone


Korzyści i ograniczenia spółki akcyjnej — przewodnik dla przedsiębiorców

obsługa prawna firm
 |  Artykuł partnera  |  Biznes i finanse

Spółka akcyjna jest przeznaczona dla działalności związanej z zaangażowaniem dużych finansów i planami rozwoju, które wymagać będą pozyskania istotnych środków pieniężnych. To właśnie finansowanie poprzez możliwość emisji akcji – a także brak odpowiedzialności członków zarządu i akcjonariuszy za zobowiązania spółki – stanowią najważniejsze cechy wyróżniające spółkę akcyjną na tle innych form działalności. Spółka akcyjna jest szczegółowo uregulowana przepisami, a wiele decyzji związanych z jej działalnością wymaga zachowania szczególnej formy, konieczna jest także daleko idąca sprawozdawczość. Przykładowo przepisy wymagają, by spółka akcyjna miała stronę internetową, na której znajdą się najważniejsze informacje (numer KRS, oznaczenie właściwego sądu rejestrowego, NIP oraz wysokość kapitału zakładowego, muszą być na niej publikowane również ogłoszenia wymagane przez prawo oraz statut). Podobnych wymogów nie stawia się innym rodzajom spółek. Duży stopień sformalizowania równoważą jednak korzyści wiążące się z wyborem tej właśnie formy prowadzenia działalności.

Czym charakteryzuje się spółka akcyjna?

Spółka akcyjna to jedna z trzech przewidzianych prawem spółek kapitałowych (obok spółki z ograniczoną odpowiedzialnością i istniejącą stosunkowo od niedawna prostą spółką akcyjną). Posiada własną osobowość prawną, a wszystkie ruchomości i nieruchomości nabywane przez nią w celu prowadzenia działalności wchodzą w skład jej majątku.

Spółka jest nie tylko właścicielem swojego majątku, lecz ponosi także wyłączną odpowiedzialność za swoje zobowiązania. Nie obciążają one ani akcjonariuszy (wspólników), ani członków zarządu. Ich majątek nie zostanie objęty ewentualną egzekucją komorniczą.

Założenie spółki akcyjnej przebiega w bardzo sformalizowany sposób. W pierwszym kroku założyciele podpisują tzw. akt założycielski, czyli bardzo szczegółową umowę spółki. Następnie przygotowują statut i podpisują go.

Kolejny krok wiąże się z wniesieniem kapitału zakładowego w wysokości wskazanej w statucie.

Spółka akcyjna działa przez swoje organy, których członkowie są wybierani i zatwierdzani przez założycieli. Organami tymi są zarząd i rada nadzorcza.

Spółka nabywa osobowość prawną z chwilą wpisania jej do KRS. Do tego momentu (od zawiązania spółki akcyjnej do wpisania do rejestru przedsiębiorców) działa ona jako spółka akcyjna w organizacji.

Taka spółka posiada zdolność prawną i zdolność do czynności prawnych, a więc może we własnym imieniu nabywać prawa i zaciągać zobowiązania (zawierać umowy, kupować sprzęt, zaciągać kredyty, zatrudniać pracowników) – wszystko po to, by „przygotować grunt” do działań po rejestracji.

Spółka w organizacji to przejściowy etap – założyciele mają obowiązek złożyć wniosek o rejestrację w KRS najpóźniej w terminie 6 miesięcy od dnia objęcia akcji w całości.

Korzyści wynikające z prowadzenia spółki akcyjnej

  • Brak odpowiedzialności zarządu za zobowiązania spółki ośmiela członków tego organu do podejmowania trudnych, ryzykownych decyzji dotyczących rozwoju działalności. Na przykład o rozbudowie parku maszynowego, wejściu na nowe rynki, wprowadzeniu nowatorskich rozwiązań i produktów. Gdyby ryzykowali prywatnym majątkiem, ich gotowość do podejmowania ryzyka byłaby prawdopodobnie mniejsza, co mogłoby skutkować tym, że spółka rozwijałaby się znacznie wolniej.
  • Akcjonariusze (wspólnicy) odpowiadają tylko do wysokości poniesionych wkładów. W razie trudności finansowych ryzykują jedynie utratą swojego wkładu.
  • Spółka akcyjna może emitować akcje. Pozyskują je inwestorzy, co skutkuje napływem gotówki i zwielokrotnieniem kapitału na inwestycje. Emisja może być tańszym sposobem pozyskania kapitału niż kredyt – pod warunkiem, że oferta będzie atrakcyjna. Jednym z warunków tej atrakcyjności jest przeprowadzenie emisji w odpowiednim momencie. Należy przy tym wziąć pod uwagę sytuację gospodarczą, kondycję przedsiębiorstwa i jego plany rozwoju.

Ograniczenia spółki akcyjnej

  • Jak wspomnieliśmy, już samo powołanie spółki akcyjnej związane jest z licznymi procedurami. Konieczność sporządzania rozbudowanej dokumentacji – nierzadko w formie aktu notarialnego (wymaga jej umowa spółki) – istnieje na każdym etapie dalszego istnienia działalności. Zmiana umowy spółki, przekształcenie spółki, przeniesienie siedziby za granicę i rozwiązanie umowy spółki również wymagają zaprotokołowania przez notariusza.
  • Minimalny kapitał zakładowy spółki akcyjnej wynosi 100 tys. zł. Kapitał spełnia kilka funkcji, m.in. jest podstawą uczestniczenia każdego akcjonariusza w spółce. Akcjonariuszem spółki akcyjnej może zostać osoba, która ma swój udział w jej kapitale zakładowym. Przede wszystkim kapitał zakładowy oznacza, że spółka dysponuje odpowiednimi środkami, które pozwolą jej na rozwijanie działalności.
  • Spółka akcyjna wymaga prowadzenia pełnej księgowości. Spółka ma obowiązek ewidencjonowania każdej operacji związanej z majątkiem przedsiębiorstwa. Ponadto z ksiąg rachunkowych musi wynikać każdorazowa zmiana wysokości kapitału zakładowego. Wiąże się to z koniecznością zlecenia księgowości profesjonalnemu biuru. Ponadto, ze względu na swoją wielkość i liczbę przeprowadzanych transakcji, zarząd powinien zlecić stałą obsługę prawną i doradztwo podatkowe.

Ze względu na te wszystkie ograniczenia i konieczność rozbudowanej sprawozdawczości, spółki akcyjne są stosowane przez duże przedsiębiorstwa, które angażują duże środki i mogą sobie pozwolić na zatrudnienie specjalistów (prawników, doradców podatkowych czy księgowych), którzy zadbają o prawidłowe realizowanie tych obowiązków. Sprawdź ofertę obsługi prawnej spółek akcyjnych kancelarii Gwlex.pl: https://gwlex.pl/spolki-i-lad-korporacyjny/

Jednocześnie właśnie takie podmioty odniosą największe korzyści z funkcjonowania w formie spółki akcyjnej.

Kiedy warto zdecydować się na założenie spółki akcyjnej?

Warto rozważyć założenie działalności biznesowej w formie spółki akcyjnej – lub przekształcenie istniejącego przedsiębiorstwa – gdy zamierzasz prowadzić przedsiębiorstwo dużych rozmiarów – wprowadzać nowe produkty, wchodzić na nowe rynki.

Spółka akcyjna pozwala na odseparowanie Twojego majątku jako wspólnika i członka zarządu, jeśli zdecydujesz się zasiąść w organie spółki, od jej zobowiązań. W razie niewypłacalności nie musisz się więc obawiać, że komornik skieruje wobec Ciebie działania egzekucyjne.

Prowadzenie firmy w formie spółki akcyjnej umożliwi pozyskanie kapitału w drodze emisji akcji. To sposób finansowania tańszy niż np. kredyt. Co więcej, emisja może służyć także względom wizerunkowym – firmy emitujące akcje są postrzegane jako bardziej stabilne i wiarygodne.

Emisja umożliwia również obserwowanie rynku i pozyskiwanie informacji o konkurencji.

Warto nadmienić, że są obszary działalności biznesowej, które mogą być prowadzone wyłącznie w formie spółki akcyjnej. Taki przymus dotyczy banku, zakładu ubezpieczeń oraz powszechnego towarzystwa emerytalnego.

Artykuł przygotowany przy współpracy z Kancelarią Prawną z Poznania Głowacki i Wspólnicy gwlex.pl.