Umiejętność wyceny starych monet jest pożądana nie tylko wśród numizmatyków, ale również wśród kolekcjonerów. Zarówno ci, którzy planują zakupić stare egzemplarze, jak i osoby, chcące sprzedać posiadaną kolekcję, powinny znać metody wyceny monet, tak aby nie przepłacać ani nie dać się oszukać. Jak wygląda procedura wyceny monet i jakie czynniki bierze się pod uwagę?
Od czego zależy cena monety?
Na początek warto zastanowić się, od czego właściwie zależy cena konkretnej monety, a więc jakie czynniki mają wpływ na jej wartość. Są to przede wszystkim:
- rodzaj kruszcu, z jakiego została wykonana - najwartościowsze są złote monety,
- dostępność danego egzemplarza na rynku - im więcej monet tego samego rodzaju znajduje się w obiegu, tym mniej będą one warte,
- rzadkość monety - mierzona w stosunku liczby zachowanych monet do ich nakładu,
- stan monety - zastosowanie znajduje tutaj tak zwana skala Sheldona.
Trudno jednoznacznie określić, jak wygląda wycena monet, gdyż może ona przebiegać na dwa sposoby. Pierwszym z nich jest ustalenie najniższej wartości danego rodzaju monety, która jest zgodna z kursem danego kruszcu. Drugim sposobem jest ustalenie współczynnika wzrostu wartości - w tym przypadku bierze się pod uwagę przede wszystkim rzadkość występowania konkretnego egzemplarza.
Skala Sheldona - na czym polega wycena starych monet kolekcjonerskich?
Wycena monet kolekcjonerskich może w pewnym stopniu opierać się na tak zwanej skali Sheldona. Została ona stworzona w celu ujednolicenia wyceny amerykańskich centów bitych w latach 1793-1814, lecz szybko znalazła zastosowanie do wyceny innego rodzaju monet. Zgodnie z jej założeniami, należy ocenić przede wszystkim stan techniczny monety. Egzemplarze w najgorszym stanie otrzymują numer 1, natomiast w najlepszym - 70. Stosowanie tej metody wymaga posiadania sporej wiedzy z zakresu numizmatyki, bowiem najtrudniejsze jest dokonanie trafnej oceny odnośnie pochodzenia, rocznika czy dostępnych wariantów konkretnej monety. Można więc powiedzieć, że skala Sheldona, choć pomocna w wycenie monet, może być stosowana wyłącznie przez specjalistów.
Kiedy moneta traci na wartości?
Wycena monet opiera się przede wszystkim na wrażeniach wzrokowych - pięknie prezentujący się egzemplarz z pewnością będzie wart więcej, niż uszczerbiony czy z rysami. Nie bez znaczenia pozostaje parametr, jakim jest jakość bicia. Stanowi on bowiem pewnego rodzaju opis poprawności funkcjonowania danej prasy menniczej, a także stanu stempli menniczych. Monety wybijane starannie, z zastosowaniem dobrej jakości kruszców oraz urządzeń, będą warte więcej, niż egzemplarze wybijane w sposób niedbały. Warto też zwrócić uwagę na jakość zastosowanego krążka, który może mieć niemały wpływ na ostateczną cenę. Bardzo ważne jest więc odpowiednie obchodzenie się ze starymi monetami - pracując z nimi, trzeba mieć na dłoniach rękawiczki, a dodatkowo należy robić to w sterylnych warunkach. W przeciwnym razie niechcący można sprawić, że moneta straci na wartości, gdyż dojdzie do jej zarysowania czy nawet odbarwienia.
Komu zlecić wycenę monet kolekcjonerskich?
Samodzielna wycena monet kolekcjonerskich sprawia niemałe trudności nawet osobom, które maję pewną wiedzę w tym zakresie. Dlatego też, chcąc zakupić wartościowe egzemplarze bądź sprzedać posiadaną kolekcję, warto zwrócić się z prośbą o wycenę do profesjonalistów, czyli numizmatyków z odpowiednim przygotowaniem oraz doświadczeniem zawodowym. W tym celu należy udać się do skupu monet, w którym w fachowy sposób zostanie przeprowadzona wycena. Możemy także uzyskać informację, dlaczego właśnie w taki, a nie inny sposób wyceniono konkretny egzemplarz. Skup monet oferuje nie tylko wycenę, lecz również odkupuje od sprzedawców cenne monety. Tam też możemy zakupić wybrane egzemplarze, tak aby poszerzyć swoją kolekcję bądź zarabiać na nich. Pamiętajmy, że profesjonalnej wyceny nie są w stanie dokonać osoby bez właściwego wykształcenia i doświadczenia w tej materii, dlatego samodzielnie możemy jedynie wstępnie oszacować ich wartość.