Poza kręgami specjalistów z dziedziny tłumaczeń panuje powszechne przekonanie, że codzienna praca tłumacza jest lekka i przyjemna. Wystarczy perfekcyjnie opanować słownictwo i konstrukcje gramatyczne w obcym języku, by wieść żywot profesjonalnego tłumacza. Prawda jest zupełnie inna – to zawód wymagający nieustannej nauki, wykonywany często pod presją czasu. W tej kategorii znajdują się m.in. tłumaczenia symultaniczne. Czym są i jak je poprawnie wykonywać?
Przekład a vista
Hasło a vista oznacza wykonywanie jakiejś czynności bez wcześniejszego przygotowania. Termin znany jest przede wszystkim w środowisku muzycznym, gdzie granie utworu po raz pierwszy z nut nazywane jest czytaniem a vista. Hasło to obowiązuje również wśród tłumaczy, zwłaszcza gdy w grę wchodzi tłumaczenie symultaniczne.
To najbardziej wymagający rodzaj przekładu, ponieważ odbywa się w formie ustnej i w czasie rzeczywistym. Tłumacz wykonuje swoją pracę w dźwiękoszczelnej kabinie, skąd przekłada na bieżąco komunikat mówcy. Tłumaczenie symultaniczne wykonywane jest w środowisku, gdzie występuje duża różnorodność językowa – są to np. konferencje, obrady czy zgromadzenia na szczeblu państwowym. Uczestnicy spotkania mają na uszach słuchawki, w których słyszą bieżącą wypowiedź prelegenta, przetłumaczoną już na język docelowy.
Tłumacz nie ma możliwości poproszenia o powtórzenie wypowiedzi, nie ma też okazji zaznajomić się z materiałem przed rozpoczęciem wydarzenia.
Wyzwanie dla nielicznych
Tłumaczenie symultaniczne należy do najbardziej wymagających spośród wachlarza usług przekładu w parach językowych. Nie wszyscy są w stanie sprostać obowiązkom, jakie stawia przed tłumaczami ta branża.
Praca w kabinie wymaga podzielności uwagi i koncentracji. Najwyższy stopień skupienia można utrzymać maksymalnie przez około 20 minut, stąd też każde tłumaczenie symultaniczne wykonywane jest w parach, by tłumacze mogli się zmieniać, dając odpocząć zmęczonemu umysłowi.
Podstawą zawodu jest odporność na stres – tego rodzaju tłumaczenia wykonuje się pod presją czasu. Niezbędne są też bardzo dobra dykcja, a także wykształcenie kierunkowe. Aby wykonywać tłumaczenia symultaniczne, należy opanować ogromny zasób słownictwa. Nigdy nie wiadomo, jaką bazą słów będzie operował mówca. Trzeba wykazać się refleksem i błyskawicznie reagować na wypowiedzi prelegenta, odpowiednio dobierając frazy.
Jak zmienić predyspozycje w umiejętności
Mając powyższe cechy, można zdecydować się na wykształcenie ze specjalizacji translatorskiej. To ogromne zalety w wymagającym zawodzie tłumacza, które trzeba nieustannie szlifować. Z czasem zmienią się one w doskonale opanowane umiejętności, a do pary wkrótce dołączy cenne doświadczenie.
Ćwiczenia z zakresu tłumaczeń symultanicznych można wykonywać nawet w domu. Wystarczy włączyć dowolny fragment wypowiedzi, filmu lub spotkania i starać się na bieżąco tłumaczyć usłyszane frazy na język docelowy. Regularny trening pozwoli z czasem opanować kluczowe umiejętności.
Partnerem materiału jest Translation Street - tłumaczenie symultaniczne.